Spis mężczyzn w wieku poborowym z 1862 roku - wieś Ptaki

Komisja Konskrypcyjna (spisująca poborowych) dawnego Powiatu Łomżyńskiego działała w latach 1862-1866. Swą siedzibę miała w Łomży ale działała na terenie całego ówczesnego powiatu, podzielonego na mniejsze okręgi konskrypcyjne. Do jej zadań należało sporządzanie spisów mężczyzn w wieku poborowym (od 20 do 30 lat) w oparciu księgi ludności poszczególnych miast i gmin.

Fragment tytułowej strony spisu.

Dane z tabel, wieś Ptaki.

nr bieżący 204/2, nr porządkowy w okręgu 334,

Romanowski Adam ur. 3 marca 1834, syn Jana i Karoliny z Gawrysiów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty bezdzietny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa II.

nr bieżący 205/2, nr porządkowy w okręgu 335,

Romanowski Józef (brat Adama) ur. 29 grudnia 1837, syn Jana i Karoliny z Gawrysiów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty ma dwoje dzieci w wieku 4 i  1,5 roku - prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa III.

nr bieżący 206/2, nr porządkowy w okręgu 336,

Zduńczyk Paweł ur. 29 czerwca 1839, syn Jana i Franciszki z  Strażewskich (powinno być Trażewskiej - takie nazwisko figuruje w metrykaliach wsi Ptaki), stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, bezżenny - kategorii nie określono ponieważ złożył dowód jako "jedynak" - dowód został przyjęty.

nr bieżący 207/4, nr porządkowy w okręgu 337,

Samul Jan  ur. 1 września 1832, syn Józefa i Marianny z Szewczyków, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty ma dwoje dzieci w wieku 8 i 2 lat, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa kat III.

nr bieżący 208/5, nr porządkowy w okręgu 338,

Bugnacki Ignacy (we wcześniejszych dokumentach rodzina występuje jako Gugnaccy)  ur. 5 lipca 1839, syn Kazimierza i Rozalii z Strażewskich (kolejny błąd - powinno być Trażewskiej - takie nazwisko figuruje w metrykaliach wsi Ptaki), stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty bezdzietny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa kat I.

nr bieżący 209/5, nr porządkowy w okręgu 339,

Bugnacki Stanisław (błąd w nazwisku, we wcześniejszych i późniejszych dokumentach rodzina występuje jako Gugnaccy) ur. 8 września1838, syn Franciszka i Magdaleny z  Szewczyków, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, bezżenny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa kat II. Stanisław był bratem Balbiny, żony Mateusza Kozickiego.

nr bieżący 210/5, nr porządkowy w okręgu 340,

Kozicki Mateusz  (mój 3xpradziadek) ur. 15 września 1834, syn Mateusza i Ewy z Kobrzyńskich, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty ma dwóch synów 4 i 2 lata, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa kat III.

nr bieżący 211/6, nr porządkowy w okręgu 341,

Gugnacki Wojciech  ur. 6 marca 1840, syn Franciszka i Anny z Banachów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, bezżenny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa kat I.

nr bieżący 212/8, nr porządkowy w okręgu 342,

Szewczyk Ignacy  ur. 2 listopada1839, syn Jakóba i Magdaleny z Bączków, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, bezżenny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa kat I. Uwagi: kaleka na nogi.

nr bieżący 213/11, nr porządkowy w okręgu 343,

Stachelek Franciszek  ur. 4 września, syn Jakóba i Magdaleny z Bączków, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty ma córkę 2 lata, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa kat III.

nr bieżący 214/12, nr porządkowy w okręgu 344,

Szewczyk Ludwik (być może to od niego powstało zawołanie Ludwichowe)  ur. 4 październik 1839, syn Jana i Katarzyny z Potasiów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty ma 2 miesięcznego syna, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategorii  nie określono ponieważ złożył dowód jako "jedynak" - dowód został przyjęty.

nr bieżący 215/12, nr porządkowy w okręgu 345,

Wróbel Łukasz  ur. 24 październik 1836, syn Jana i Katarzyny z Potasiów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty, bezdzietny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa II.

nr bieżący 216/13, nr porządkowy w okręgu 346,

Gugnacki Stanisław  ur. 31 stycznia 1833, syn Jana i Anny z Romanowskich, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, bezżenny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa II. W uwagach: skrofuliczny - chory na skrofulozę, przewlekłą gruźlicę węzłów chłonnych szyi.

nr bieżący 217/16, nr porządkowy w okręgu 347,

Ptak Ludwik  ur. 5 października 1838, syn Jana i Rozalii z Szewczyków, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty, ma syna 3 miesiące, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa III. 

nr bieżący 218/20, nr porządkowy w okręgu 348,

Ptak Józef  ur. 21 września 1838, syn Jakóba i Krystyna z Łazarczyków, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty, bezdzietny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa II. W uwagach: Brak palca wskazującego u prawej ręki.

nr bieżący 219/21, nr porządkowy w okręgu 349,

Ptak Ignacy  ur. 7 lutego 1834, syn Stanisława i Małgorzaty z Kulisiów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty, ma córkę 2 lata, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa III. 

nr bieżący 220/21, nr porządkowy w okręgu 350,

Ptak Maciej ur. 31 stycznia 1838, syn Stanisława i Małgorzaty z Kulisiów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, bezżenny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa II. 

nr bieżący 221/23, nr porządkowy w okręgu 351,

Ptak Andrzej ur. 29 listopada 1835, syn Jana i Katarzyny z Ptaków, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty ma dwoje dzieci lat 3 i rok, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa III. 

nr bieżący 222/24, nr porządkowy w okręgu 352,

Ptak Roch ur. 13 czerwca 1835, syn Wawrzyńca i Franciszki z Banachów, stanu gminnego, wyznania katolickiego, nie umie czytać i pisać, żonaty, bezdzietny, prawa do wyłączenie ze spisu - nie ma,  kategoria spisowa II.

 

Fragment zapisu z 1862 raku.

W dokumentacji z 1865 roku, znalazłem Ignacego Bugnackiego (Gugnackiego) który wymieniany jest w nich jako rekrut z uwagą "przyjęty". Ignacy miał brata Józefa, który był moim 2xpradziadkiem. 

Rok 1915 - zniszczenie kościoła w Małym Płocku.

Kościół murowany pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego, wybudowany został w latach 1878-1881 staraniem ks. Franciszka Tomkiewicza. Sama parafia jest starsza, a jej historia sięga pierwszej poło­wy XV wieku. W skład parafii weszły wtedy wsie książęce: Borkowo, Kąty, Mały Płock i Janowo, a także 17 wsi szlacheckich.  
Kościół całkowicie zniszczono w czasie działań wojennych w roku 1915 roku. Oto fragment pamiętnika Kazimierza Kisielnickiego właściciela ziemskiego spod Kolna, który tak opisuję to wydarzenie:


„Kościół małopłocki nie trwał długo. Na jego wysokich wieżach Rosjanie ustawili ciężki Karabin maszynowy w roku piętnastym. Przeszkadzało one piechocie pruskiej w jej atakach na okopy rosyjskie biegnące pomiędzy Małym Płockiem a Zalesiem. Jenerał Schmidt von Knobeldorff, dowódca 41 dywizji piechoty, stacjonującej w dworze w Korzenistym, wydał rozkaz swojej artylerii – zniszczyć kościół. Działo się to w początku kwietnia 1915 roku. Baterię haubic ustawiono na wzgórzu naprzeciw dworu. Widok kościoła zakryty był zupełnie lasem zwanym Dębnikem. Jednak „kiełbas” nad lasem i lotnik – obserwator kierował ogniem. Pan Oberlejtnant von Bardzki, Pomorzanin, dowódca baterii rozwalił kościół w ciągu godziny, tak zwanym po niemiecku „Tromelfeur” (ogień artyleryjski). Zużyta amunicja kosztowała 30000 marek. Z kościoła powstała kupa gruzu. Postawienie jego kosztowało dwieście tysięcy rubli! Plus niesłychany wysiłek ludzki.
Pan Oberletunant von Bardzki otrzymał żelazny krzyż, za to, że dwa identyczne krzyże na wieżach kościelnych… Dziwne są drogi rozumowania człowieka, istoty jakby rozumnej.
O wiele taniej jest zburzyć dzieło ludzkie – aniżeli je stworzyć.
Świadkami bombardowania byli Wujowie Kazimierz Skórzewski i Zygmunt Dziembowski, przypadkowo obecni wówczas w Korzenistem."

Kościół po zniszczeniu w 1915 roku

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości kościół został odbudowany a w  latach 1994-1999 gruntownie odnowiony i wpisany do rejestru zabytków.

Współczesny wygląd kościoła

 

Ze starej prasy - miłosna historia z Małego Płocka.

W dawnej prasie krajowej (mam tu na myśli XIX wiek i czasy sprzed 1939 roku) znaleźć można wzmianki dotyczące okolic Kolna i Małego Płocka. Są to na ogół zdarzenia, które mogły okazać się ciekawe dla większej, czytającej publiki, takie jak: pożary, wypadki, ważniejsze inwestycje.  Zdarzenia te przekazywane tzw. telegrafem przez miejscowych korespondentów, docierały do redakcji gdzie decydowano o ich druku. Bibliografię wzmianek prasowych dotyczącą okolic: Kolna, Nowogrodu, Małego Płocka dostałem od pana Jarosława Marczaka, któremu bardzo dziękuję za podzielenie się ze mną, owocem swych żmudnych poszukiwań.
Dziś pierwszy wycinek z Gazety Świątecznej z roku 1933. Tragiczna, miłosna historia Bolesława Siwika i Marii Miłosek.

Rodzina Śliwków spod Łomży - część 1.

W Polsce jest ok. 4780 osób o nazwisku Śliwka. Pospolitość słowa "śliwka" oraz znaczne rozproszenie osób o tym nazwisku  świadczy, że nie jest to ród jednorodny, którego charakteryzują wspólne korzenie. Nazwisko to powstało w kilku miejscach w Polsce, niezależnie od siebie, co jest często spotykaną cechą nazwisk w Polsce. I tak mamy przysłowiowych: Kowalskich, Nowaków ale też popularnych: Zielińskich, Lewandowskich, Majewskich, czyli rodziny noszące to samo nazwisko, które nie są i w przeszłości nie były ze sobą spokrewnione. 

Najstarszą wzmianką jaką odnalazłem dotyczącą rodziny Śliwków z okolic Łomży (pogranicza mazowiecko-podlaskiego) jest informacja o ślubie Macieja Śliwki z Małgorzatą  z 1597 roku. Ślub odbył się w parafii Andrzejewo, leżącej  na terenie Międzyrzecza Łomżyńskiego.

Ten post dotyczy rodziny Śliwków, która od wieków zamieszkuje okolice Łomży m.in. takie wsie jak: Jeziorko, Kalinowo, Drozdowo. 
W XIX w. w dokumentach rodzina ta występuje jako włościanie, gospodarze. W tamtym okresie skoligacona była m.in. z takimi rodami jak: Konopka, Reuccy, Maszkowscy, Koryszewscy, Nowaccy, Jarzyło, Oleksy, Wojewódzcy, Chętnik, Duda, Jagielscy, Prusinowscy. Nazwisko to występuje w najstarszych zachowanych archiwaliach parafii Piątnica sięgających połowy XVIII w.

Fragment księgi urodzonych z parafii Piątnica - 5 kwietnia 1761 roku urodził się Wojciech Śliwka.

Na łamach tego bloga wspominałem już o tej rodzinie w poście:

Poszukiwanie rodziców Marianny Prusinowskiej z d. Śliwka ...

w którym wspominałem swą 2xprababkę Mariannę Prusinowską z d. Śliwka oraz jej rodziców: Pawła i Wiktorię z d. Nowacką.

Dla przypomnienia: Marianna Śliwka urodziła się ok. 1861 roku, pochodziła z Jeziorka, wsi w parafii Piątnica.  Ok. 1880 roku Marianna wyszła za mąż za Stanisława Prusinowskiego, rodzina mieszkała najpierw w Łosewie, później w Niksowiźnie. Ich córka Aleksandra, żona Wiktora Wnuka - to matka mego dziadka ojczystego, Franciszka.

Post o Mariannie, który opublikowałem w kwietniu 2014 roku, spowodował bardzo miłą dla mnie niespodziankę. Otóż  zgłosiły się do mnie osoby, które noszą, nosiły to nazwisko (lub nosili je ich przodkowie).
Z niektórymi udało się nawiązać  kontakt, który zaowocował wspaniałym zbiorem informacji o tej rodzinie. Szybko udało się ustalić pokrewieństwo i wspólnych przodków. 
Czas zatem na przedstawienie wyników kwerendy archiwalnej - przypomnę tylko, że nie mojej. Osoba, która tego dokonała, na razie pragnie zachować anonimowość. Ja jednak mam nadzieję, że w przyszłości uda się ją przedstawić z imienia i nazwiska, całej szeroko pojętej rodzinie  - i podziękować za wspaniałą pracę na rzecz udokumentowania historii rodziny Śliwków. 
Analiza informacji zawartych w XIX w. archiwaliach nie jest sprawą prostą. W archiwach wiele jest sprzecznych informacji co do wieku, imion a  nawet nazwisk rodziców. Tak też jest w przypadku tej rodziny, zapewniam jednak, że wszystko to będzie skrupulatnie wyjaśniane. Niejako tytułem wstępu, zamieszczam dziś wycinek historii Pawła Śliwki (ojca Marianny) i  Bartłomieja (postaci jeszcze nie wspominanej na blogu). 

Stryjeczni.
 

Paweł i Bartłomiej byli braćmi stryjecznymi. Bartłomiej urodził się w Kalinowie w 1815 roku jako syn Jakuba Śliwki i Katarzyny z Maszkowskich. Wg tego dokumentu, Jakub mieszkał kątem (na stancji) u Wilińskiego. Pracował w Kalinowie jako wyrobnik.

Rodzeństwo Bartłomieja przyszło na świat już w Jeziorku. Około 1822 umiera Katarzyna, Jakub  żeni się ponownie (po 1824 ) i w dokumentach figuruje już jako włościanin, gospodarz z Jeziorka.

Brat rodzony Jakuba Śliwki - Mikołaj (chrzczony w kościele parafialnym w Dobrzyjałowie), ma tych samych rodziców co Jakub: Andrzeja Śliwkę i Mariannę z Konopków, gospodarzy zamieszkałych w Budach Jeziorkowskich. Mikołaj żeni się w 1821 w Kalinowie, gdzie pracował jako wyrobnik. Jego żoną została Marianna Reucka? córka Rajmunda Reuckiego? i Krystyny Jurczak.

Mikołajowi w 1825 rodzi się w Kalinowie syn, wspomniany wcześniej Paweł (mój 3xpradziadek). Przed 1848 rokiem umiera Mikołaj i jego żona. Pawła zabiera do siebie, do Jeziorka - stryj Jakub. Od tej pory Paweł s. Mikołaja i Bartłomiej s. Jakuba są nierozłączni. Często stawiają się razem jako świadkowie w aktach urodzeń.

Bartłomiej w 1848 nadaje swemu synowi imię Paweł, a chrzestnymi było  rodzeństwo: Antoni Nowacki i Wiktoria Nowacka - narzeczona Pawła. Bartłomiej w 1861 nazywa swego syna Felix, tak jak Paweł swego syna dwa lata wcześniej.

W 1857 u Pawła rodzi się Jan, a w 1858 u Bartłomieja też Jan.

Pierwsza córka Pawła dostaje imię jak rodzona siostra Bartłomieja - Katarzyna. Przykładów bliskich, braterskich relacji można mnożyć. 

W następnych pokoleniach zanikła świadomość wspólnych przodków - i tak prawnuki Bartłomieja nic już nie wiedzą o prawnukach Pawła. Większość nosi już inne nazwiska,  nazwisko Śliwka to swego rodzaju pogłos z przeszłości, echo dawnych rodzinnych historii. Migracje sprawiły rozproszenie rodziny po całej Polsce i świecie. Tym bardziej więc cieszy, takie odnalezienie się po latach dalekich krewnych - potomka Pawła, który prowadzi tego bloga i osoby będącej potomkiem Bartłomieja, która tę historię odtworzyła, której jeszcze raz dziękuję i serdecznie pozdrawiam.